کنترل کیفی جوش

کنترل کیفی جوش(بازرسی دیداری)

بازدید چشمی یکی از مهمترین ومتداولترین روش بازرسی است . بازرسی چشمی ساده و ارزان است وبه وسایل و دستگاههای گرانقیمت احتیاج ندارد. در این بازرسی شخص بازرس یا شخص کنترل کننده، لازم است دارای کلیه اطلاعات مرتبط با موضوع بازرسی بوده و زبان فنی تعریف موضوع بازرسی را بداند .بطور کلی بازرسی جوش بسته به روش جوشکاری و پارامترهای دیگر در تولید آن دارای سه مرحله است. انجام دقیق و مناسب این بازرسی ها می تواند به کسب یک جوش سالم با ویژگی های مورد نظر بیانجامد.

• قبل از جوشکاری

  -1 فرایند جوشکاری
  -2 مدارک جوشکاری ) PQR-WPS )
  -3 مدارک جوشکاران
  -4 شرایط جوشکاری
  -5 مواد خام اتصالی
  -6 مواد مصرفی )فیلر و …..(
  -7 شرایط سرویس دهی محصول
  -8 شرایط بار گذاری محصول
  -1 استاندارد طراحی محصول جوشکاری
  -11 معیار پذیرش محصول و……

• در حین جوشکاری

  .1 برسی کیفیت جوش پاس ریشه.
  .2 آماده سازی ریشه اتصال ، قبل از جوشکاری سمت دوم
  .3 درجه حرارت پیش گرمایی و بین پاسی
  .4 ترتیب اجرایی پاسهای جوش
  .5 بررسی کیفیت لایههای جوش بعدی
  .6 تمیز کاری بین پاسی
  .7 اجرای صحیح موارد مندرج در WPS شامل ولتاژ، آمپراژ، سرعت حرکت و….

در میان پارامترهای جوشکاری، پاس ریشه جوش، درجه حرارت پیش گرمایی وبین پاسی و بازدید بین پاسها، بیشترین اهمیت را در کیفیت نهایی جوش دارند .
WPS: (Welding Procedure Specification)

WPS دستور العمل کلی جوشکاری می باشد و شامل نام و کد جوشکار، کد سازنده یا خط، نوع فرایند جوشکاری،تمامی لوازم و وسایل مورد استفاده، چند پاسه بودن کار، نوع الکترود، گاز محافظ و ترکیب و فلوی آن، نوع آلیاژ و …. جوشکار WPS را اجرا میکند و بازرس باید بر اجرای دقیق آن نظارت کند. یک WPS زمانی قطعیت پیدا می کند و قابل اجرا است که آزمونهای PQR در روی سازه آزمایشی انجام شده و نتیجه مثبت را ارائه دهد.

PQR ( Procedure Qualification Record:

PQR یعنی دستورالعمل کلی آزمونهای مورد نیاز بر روی جوش سازه اعم از آزمونهای مخرب و غیر مخرب. بدون انجام PQR بر روی WPS ، هیچ WPS قابل اجرا نیست.

• بعد از جوشکاری

  برخی پارامترهایی که در این مرحله لزوم توجه بیشتری را ایجاب میکند عبارتند از :
  .1 ظاهر جوش تمام شده
  .2 اندازه جوش تمام شده
  .3 طول جوش
  .4 دقت ابعادی
  .5 اندازه پیچیدگی ایجاد شده
  .6 عملیات پس گرمایی
  .7 آزمونهای NDT

در صورت انجام صحیح وبه موقع مراحل بازرسی اعلام شده، VT صورت پذیرفته و در مرحله بعد از اتمام جوشکاری اطمینان بیشتری خواهد بود .
با یادآوری نوع عیوب مطرح شده در مبحث عیوب جوش یاد آور میشویم در جوش، ونا پیوستگی های نظیر موارد
زیر بروز مییابند . از قبیل :

1-تخلخل    2- ذوب ناقص    3-نفوذ ناقص        4-بریدگی کنار جوش
5-سر رفتگی           6-ترک             7-نا خالصیهای سر باره                    8-گرده اضافی
امکان دارد الزامات استاندارد یا مشخصات فنی مورد استفاده مقادیر معمولی از این نا پیوستگیها را مجاز بدانند ولیکن ناپیوستگیها، از نوع ترک وذوب ناقص تقریباً در اغلب کدها و استانداردها غیر مجاز میباشد (در واقع عیب محسوب میشوند). برای سازه های تحت بارگذاریهای سیکلی یا بارگذاریهای دینامیکی، که میزان حساسیت بحرانی بودن ناپیوستگیهای سطحی به شدت افزایش مییابد ، اهمیت بازرسی دیداری بسیار بالا بوده وشاید مهمترین قسمت از فرایند تولید، بازرسی باشد. حضور بریدگی کنار جوش، سر رفتگی، وضعیت نامناسب جوش به طور غیر مستقیم باعث افزایش تنش در اتصال میشود .

بارگذاری سیکلی، میتواند موجب شکست زود هنگام چنین اتصالاتی باشد. از اینرو، وضعیت ظاهری سطح جوش میتواند بسیار بااهمیتتر ازاندازه جوش باشد. بطوریکه جوش با اندازه کوچکتر از اندازه نقشه، ولیکن عاری از بینظمی های ناگهانی رضایت بخشتر از یک جوش با اندازه دقیق وکاملاً مطابق انداره نقشه ، ولی همراه با ظاهری نامناسب میباشد.